Sho‘r suvni chuchuklashtirish uchun absorber sifatida foydalanilgan quyosh elementlari tuzilmasining tajriba sinov tahlillar

Sho‘r suvni chuchuklashtirish uchun absorber sifatida foydalanilgan quyosh elementlari tuzilmasining tajriba sinov tahlillar

Authors

  • Muxamad Tursunov
  • Xabibullo Sabirov
  • Tohir Axtamov
  • Shaxzod Abriyev
  • Sardor Bobomuratov

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.16043400

Keywords:

quyosh nurlanishi, quyosh elementlari tuzilmasi, reflektor, issiqlik kollektori, qisqa tutashuv toki, salt yurish kuchlanishi, quyosh nurlanish oqim zichligi, kiruvchi quvvat

Abstract

Mazkur ilmiy tadqiqot ishida sho‘r suvni chuchuklashtirish jarayonida quyosh elementlari tuzilmasidan
issiqlik yutuvchi (absorber) sifatida foydalanish imkoniyatlari eksperimental jihatdan o‘rganilgan. Quyosh elementlari
tuzilmasi nafaqat elektr energiyasi ishlab chiqaradi, balki ularning yuzasida yuqori darajada quyosh nurlanishi yutilishi
natijasida issiqlik energiyasi minerallashgan suvga uzatilishi tadqiqot jarayonida kuzatilgan. Shu asosda tadqiqotda
kremniy asosidagi quyosh elementlari tuzilmasining fototermal konversiya xususiyatlari tahlil qilinib, ularning sho‘r suvni
tozalash jarayonida issiqlik energiyasidan samarali foydalanish imkoniyati o‘rganilgan. Reflektorlar infraqizil (IK) old
qismiga nurlanish oqimini keskin ravishda oshirish orqali sho‘r suvning bug‘lanish jarayonini faol tarzda amalga oshirgan.

Author Biographies

Muxamad Tursunov


f-t.f.d, bosh ilmiy xodimi
O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi S.A. Azimov nomidagi Fizika-texnika instituti,

Xabibullo Sabirov


f-t.f.n, professor, yetakchi ilmiy xodimi,
O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi S.A. Azimov nomidagi Fizika-texnika instituti,

Tohir Axtamov


kichik ilmiy xodimi,
O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi S.A. Azimov nomidagi Fizika-texnika instituti,

Shaxzod Abriyev


tayanch doktorant,
O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi S.A. Azimov nomidagi Fizika-texnika instituti

Sardor Bobomuratov


stajyor-tadqiqotchi,
O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi S.A. Azimov nomidagi Fizika-texnika instituti,

References

OECD Environmental Outlook to 2050: The consequences of Inaction

Oehmen, A., Viegas, R., Velizarov, S., Reis, M. A., & Crespo, J. G. (2006). Removal of heavy metals from drinking

water supplies through the ion exchange membrane bioreactor. Desalination, 1991, 405-407.

Gude, V.G. (2015). Desalination and sustainability – An appraisal and current perspective. Water Research, 89, 87-106.

Kalogirou, S.A. (2016). Solar thermal desalination systems: Recent developments and innovations. Desalination, 356,

-84.

Samantha Wijewardane (University of South Florida) va Noreddine Ghaffour (King Abdullah University of Science and

Technology; Inventions, innovations, and new technologies: Solar Desalination; Solar Compass Elsevier; March 4,

; Volume 5, №100037.

Asiful Hoque, Ashif Hasan Abir va Kironmoy Paul Shourov “Solar still for saline water desalination for low-income

coastal areas” Applied Water Science, May 22, 2019, Volume 9, Issue 104.

R.A.Muminov, M.N.Tursunov, H.Sabirov, T.Z.Axtamov. Yassi reflektorlar bilan jihozlangan koʻchma fotoissiqlik

qurilmaning samaradorligini oshirish. “IRRIGATSIYa va MELIORATSIYa” jurnali. №4(34). Toshkent. 2023. C. 48-53.

Sadeghzadeh. M, Ghorbani. B, Ahmadi. M.N, Sharma. S.A; Solar-driven plant to produce power, cooling, freshwater,

and hot water for an industrial complex. Energy Rep, 2021,7, 5344-5348.

Tursunov M.N, Sabirov H, Axtamov T.Z, Abriyev Sh.A. Experimental evaluation of the thermal efficiency of a mobile

water desalination device. International Journal of Transport and Technological Machines. Tashkent 2025, issue 2,

-34.

M.N. Tursunov, X. Sabirov, Sh.A. Abriyev, T.Z. Axtamov, Y.M. Qurbanov: Testing a mineralized water desalination

device using solar energy in winter conditions, pages 1150-1153, April 9th 2025 “Energy innovatsions: fundamentals

and innovative engineering sollutions”.

Islom Jurayev, Isroil Yuldoshev and Zukhra Jurayeva. Results of study of photovoltaic thermal battery based on thinfilm

module by modeling and computational methods. // Proceedings of International Conference on Applied Innovation

in IT. 2024, Volume 12, Issue 1, PP. 243-249. DOI:10.25673/115707. (SCOPUS).

Green, M. A. (1982). Solar Cells: Operating Principles, Technology, and System Applications. Prentice Hall. https://

www.worldcat.org/title/solar-cells-operating-principles-technology-and-system-applications/oclc/8785149.

Downloads

Published

2025-07-01
Loading...