Qimmatli qog‘ozlar bozorida risklarni boshqarish amaliyotini takomillashtirish
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15779452Keywords:
qimmatli qog‘ozlar, risklarni boshqarish, raqamli texnologiyalar, sun’iy intellekt, blokcheyn, moliyaviy monitoring.Abstract
Mazkur maqolada qimmatli qog‘ozlar bozorida risklarni boshqarish amaliyotini takomillashtirish masalalari
chuqur tahlil qilinadi. Tadqiqotda kapital bozorining asosiy risk turlari – bozor riski, kredit riski, likvidlik riski, operatsion
va sistematik risklar – har biri alohida o‘rganilib, ularni aniqlash, baholash va samarali boshqarish usullari yoritilgan.
O‘zbekiston
sharoitida ushbu risklarni boshqarishda mavjud institutsional, texnologik va tashkiliy muammolar aniqlanib,
ularni bartaraf etish bo‘yicha aniq takliflar ishlab chiqilgan. Ilmiy maqolada O‘zbekiston qimmatli qog‘ozlar bozorining
barqarorligini oshirish, investorlar ishonchini mustahkamlash va bozor infratuzilmasini kuchaytirish yo‘nalishidagi amaliy
tavsiyalar ham ilgari suriladi. Tadqiqot natijalari milliy moliyaviy tizimda xavfsizlik va samaradorlikni ta’minlashga xizmat
qiladi.
References
1. O‘zbekiston Respublikasining 2015-yil 3-iyundagi “Qimmatli qog‘ozlar bozori to‘g‘risida”gi O‘RQ-387-son Qonuni
https://lex.uz/docs/-2662539 .
2. Jorion, P. (2007). Value at Risk: The New Benchmark for Managing Financial Risk. McGraw-Hill.
3. Hull, J. (2015). Risk Management and Financial Institutions. Wiley.
4. Markowitz, H. (1952). Portfolio Selection. Journal of Finance.
5. Sharpe, W.F. (1964). Capital Asset Prices: A Theory of Market Equilibrium under Conditions of Risk. Journal of Finance.
6. Fabozzi, F. J., Modigliani, F., Jones, F. J. (2013). Foundations of Financial Markets and Institutions. Pearson.
7. G‘ulomov, S. S. (2019). Qimmatli qog‘ozlar bozorida investor xavfsizligini ta’minlash. “Moliyaviy tahlil” jurnali, №2,
60–68.
8. Tavakkalov, S. (2021). Qimmatli qog‘ozlar bozorida risklarni kamaytirish mexanizmlari. “Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar”
jurnali, №3, 45–52.
9. Basel Committee on Banking Supervision (2004). International Convergence of Capital Measurement and Capital
Standards: A Revised Framework (Basel II).
10. Bekchanov, B. & Yakubov, M. (2021). “Risklarni boshqarishning zamonaviy yondashuvlari: Qimmatli qog‘ozlar bozori
misolida.” – Moliyaviy Tahlil Jurnali, 4(2), 37–49.
11. Aliyev, M. (2020). “Qimmatli qog‘ozlar bozorida xatarlarni boshqarishning institutsional asoslari.” – Iqtisodiy Islohotlar
Ilmiy Nashri, 6(1), 55–67.
12. Tadjibayeva, D. (2021). “Finans bozorida xatarlarni identifikatsiyalash va ularni boshqarish mexanizmlarining rivojlanishi.”
– O‘zbekiston Iqtisodiyoti va Moliyasi Jurnali, 2(4), 78–89.
13. International Organization of Securities Commissions (IOSCO) (2020). “Risk Outlook: Navigating Emerging Risks in
Global Securities Markets.”
14. Rakhimova, Z. & Nabiev, D. (2022). “Qimmatli qog‘ozlar bozori risklarini baholashda statistik modellashtirishdan foydalanish
samaradorligi.” – Statistika va Tahlil Ilmiy Nashri, 3(2), 45–57.
15. Sharifxo‘jayev, Sh. (2021). “Moliyaviy bozorlarda risklarni boshqarish mexanizmlari” // Iqtisodiyot va innovatsiyalar,
3(2).
16. Abdurahmonov, Q. X., & Nasirov, I. I. (2020). “Kapital bozorlarini rivojlantirishda innovatsion yondashuvlar” // Moliyaviy
tahlil jurnali, 4(1).
17. Oʻzbekiston Respublikasi Milliy statistika qoʻmitasi rasmiy maʼlumotlari. — www.stat.uz
18. Jahon banki (World Bank) hisobotlari va raqamli transformatsiya boʻyicha tahlillar. — www.worldbank.org
19. Financial Stability Board (FSB) risk monitoring va moliyaviy infratuzilma boʻyicha hisobotlari. — www.fsb.org
20. Xalqaro Valyuta Jamgʻarmasi (IMF) moliyaviy barqarorlik hisobotlari. — www.imf.org
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 MUHANDISLIK VA IQTISODIYOT
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.