Hududlarning soliq salohiyatini oshirishdagi mavjud muammolar va ularning yechimlari
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15740913Keywords:
soliq, soliq salohiyati, soliq bazasi, fiskal siyosat, soliq ma’murchiligi, byudjet daromadlari, mahalliy byudjet, soliq siyosati, hududiy rivojlanish, iqtisodiy barqarorlik, investitsion joziba, norasmiy iqtisodiyot, soliq yuklamasi, iqtisodiy infratuzilma, budjetlararo munosabatlar, soliq ma’lumotlar bazasiAbstract
Mazkur maqolada O‘zbekiston Respublikasi hududlarining soliq salohiyatini oshirish jarayonida mavjud
bo‘lgan muammolar tahlil qilinib, ularni bartaraf etish bo‘yicha amaliy yechimlar ishlab chiqilgan. Hududiy soliq salohiyati
– bu mahalliy budjetlarning daromad bazasini mustahkamlash, fiskal mustaqillikni ta’minlash hamda makroiqtisodiy
barqarorlikni yuksaltirishning muhim omillaridan biri sifatida qaraladi. Maqolada soliq bazasining yetarlicha shakllanmaganligi,
norasmiy iqtisodiyotning keng qamrovi, soliq ma’murchiligidagi tizimli kamchiliklar, iqtisodiy infratuzilmaning
rivojlanmaganligi va investitsion jozibaning past darajada ekanligi kabi asosiy muammolar ochib berilgan. Shuningdek,
maqolada ilg‘or xorijiy tajribalar asosida hududiy soliq imkoniyatlarini aniqlash, ularni to‘liq safarbar qilish va fiskal siyosatni
hududlar kesimida optimallashtirish bo‘yicha takliflar ishlab chiqilgan. Muallif soliq ma’lumotlar bazasini raqamlashtirish,
hududlarda kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash, soliq madaniyatini oshirish va budjetlararo
munosabatlarni takomillashtirish orqali soliq salohiyatini rivojlantirish mumkinligini asoslab bergan. Maqola natijalari
davlat soliq siyosatini mahalliy darajada takomillashtirish, hududlar o‘rtasida iqtisodiy tenglikni ta’minlash va ijtimoiy-iqtisodiy
barqarorlikni kuchaytirishga xizmat qilishi mumkin
References
O‘zbekiston Respublikasining Soliq kodeksi. –T.: “Adolat”, 2020
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 30-oktyabrdagi PF-6098-son “Yashirin iqtisodiyotni qisqartirish va
soliq organlari faoliyati samaradorligini oshirish bo‘yicha tashkiliy chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi Farmoni
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 29 iyundagi “O‘zbekiston Respublikasining soliq siyosatini takomillashtirish
konsepsiyasi to‘grisida”gi PF-5468-son Farmoni
Vahobov A., Jo‘raev A. Soliqlar va soliqqa tortish: Darslik. – T.: “Sharq” nashriyoti – 2009. 268 bet.
Normurzaev U.X. Soliq imtiyozlarining samaradorligi: nazariya, metodologiya va amaliyot. Diss. avtoreferati. – T.,
Azimov S.S. Kameral soliq tekshiruvini tashkil etishda tashqi manba ma’lumotlaridan samarali foydalanish. PhD dissertatsiyasi
avtoreferati. 2022. 126 b.
Ergashev R.R. Soliq siyosatining norasmiy iqtisodiyot ko‘lamini qisqartirishga qaratilgan mexanizmlarini takomillashtirish
iqtisodiyot fanlari bo‘yicha falsafa doktori (phd) dissertatsiyasi avtoreferati 2022 y.
Niyazmetov I.M. Soliqqa tortish mexanizmlarini takomillashtirish orqali soliq tizimini barqarorligini ta’minlash: i.f.d. ilmiy
darajasini olish uchun yozilgan diss. – Toshkent, 2018. -230 b.
Normatov B.A., “O‘zbekiston Respublikasida soliq tekshiruvlarini huquqiy tartibga solishni takomillashtirish” mavzusidagi
(PhD) dissertatsiyasi avtoreferati, Toshkent-2020.
Xudoykulov S.K. Soliq tushumlarini prognoz qilish metodologiyasini takomillashtirish. i.f.d. diss. avtoreferati. T., 2019.
Isaev F.I. Soliq tahlili metodologiyasini takomillashtirish. I.f.d. ilmiy darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiya. 2022.
b.
U.X.Normurzaev Soliq imtiyozlarining samaradorligi: nazariya, metodologiya va amaliyot. Iqtisodiyot fanlari doktori
(Doctor of Science) dissertatsiyasi. 2022. 247 bet.
Islamkulov A.X. Budjetlararo mutanosiblikni ta’minlashda soliqlar tizimini takomillashtirish // i.f.d. ilmiy darajasini olish
uchun taqdim etilgan dissertatsiya avtoreferati. – T. 2020. – 71 b.
Ефремова Е.С. Погашение недоимки за счет дебиторской задолженности налогоплательщика: нужно ли
вносить изменения в законодательство?// дис. канд. экон. наук. – М., 2019 г.
http://www.lex.uz – O‘zbekiston Respublikasi qonunlari bazasi sayti
https://www.imv.uz – Iqtisodiyot va moliya vazirligi sayti
http://www.soliq.uz – O‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo‘mitasi sayti
http://www.stat.uz – O‘zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo‘mitasi sayti
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 MUHANDISLIK VA IQTISODIYOT
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.