O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA MONETAR SIYOSATNING TRANSMISSIYA MEXANIZMLARI SAMARADORLIGINING EMPIRIK TAHLILI
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17730957Keywords:
monetar siyosat, transmissiya mexanizmi, VAR modeli, inflyatsiya, pul massasi, foiz stavkasi, valyuta kursiAbstract
Ushbu tezisda O‘zbekiston Respublikasida monetar siyosatning transmissiya mexanizmlari samaradorligi
2015–2024-yillar kesimida empirik jihatdan tahlil qilindi. Tadqiqotda VAR (Vector Autoregression) modeli qo‘llanib, foiz
stavkasi, pul massasi (M2), valyuta kursi, YaIM o‘sishi va inflyatsiya kabi makroiqtisodiy ko‘rsatkichlar o‘rtasidagi dinamik
o‘zaro bog‘liqlik baholandi. Olingan natijalar pul massasi va valyuta kursi kanallarining inflyatsiyaga eng kuchli ta’sir
ko‘rsatayotganini, foiz stavkasi kanalining esa nisbatan sust va kechikkan mexanizm sifatida shakllanayotganini ko‘rsatdi.
Shuningdek, kutilmalar kanalining ahamiyati oshib borayotgani, Markaziy bankning kommunikatsion siyosati iqtisodiy
agentlar xulqiga sezilarli ta’sir ko‘rsatayotgani aniqlangan. Tadqiqot natijalari inflyatsion targetlash tizimini to‘liq joriy etish
jarayonida monetar siyosat instrumentlarini takomillashtirish zarurligini asoslab beradi
References
O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki to‘g‘risidagi Qonun (2020). O‘RQ–637-son, 11-noyabr.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining PF–5177-son Farmoni (2017). “Valyuta siyosatini liberallashtirish choratadbirlari
to‘g‘risida”.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining PQ–4886-son Qarori (2020). “2021–2023 yillarda pul-kredit siyosatini
rivojlantirish strategiyasi to‘g‘risida”.
O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki (2023–2024). “Pul-kredit siyosatining asosiy yo‘nalishlari” yillik hisobotlari.
Vahobov, A. (2018). O‘zbekiston iqtisodiyotida pul-kredit siyosati mexanizmlari va ularning samaradorligi. Toshkent:
Iqtisodiyot universiteti nashriyoti.
Saidova, N. (2021). “Inflyatsion targetlash sharoitida fiskal va monetar siyosat uyg‘unligi”. Iqtisodiyot va innovatsiyalar,
(2), 33–41.
Zoyirov, Sh. (2020). “Tijorat banklarining likvidlik boshqaruvi va pul bozori rivoji”. Moliyaviy tahlil jurnali, 3(1), 22–29.
Abdurahmonov, B. (2022). “Ochiq bozor operatsiyalarini rivojlantirishning monetar siyosatdagi roli”. Bank ishi, 6(3),
–24.
Xakimov, X. (2022). “Dollarlashuvning monetar siyosatga ta’siri: O‘zbekiston tajribasi”. Iqtisodiy tadqiqotlar, 7(4),
–36.
Mishkin, F. S. (2007). Monetary Policy Strategy. Cambridge, MA: MIT Press.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 MUHANDISLIK VA IQTISODIYOT
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.