O‘ZBEKISTON SHAROITIDA XIZMATLAR EKSPORTINING IQTISODIY O‘SISHGA TA’SIRI

O‘ZBEKISTON SHAROITIDA XIZMATLAR EKSPORTINING IQTISODIY O‘SISHGA TA’SIRI

Authors

  • Shodiyor Sultonov
  • Charos Karshiyeva

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.17525488

Keywords:

xizmatlar sohasi, eksport, iqtisodiy o‘sish, tashqi savdo, raqobatbardoshlik, innovatsion rivojlanish, diversifikatsiya, strategiya

Abstract

Ushbu maqolada O‘zbekiston sharoitida xizmatlar eksportining mamlakat iqtisodiy o‘sishiga ko‘rsatadigan
bevosita va bilvosita ta’siri keng qamrovda tahlil qilingan. Xizmatlar sohasi iqtisodiyotning diversifikatsiyasini ta’minlovchi,
yuqori qo‘shimcha qiymat yaratuvchi va yangi ish o‘rinlari shakllanishini rag‘batlantiruvchi muhim yo‘nalish sifatida
ko‘rib chiqiladi. Tadqiqotda xizmatlar eksportining yalpi ichki mahsulotdagi ulushi, tashqi savdo balansiga ta’siri hamda
mintaqaviy raqobatbardoshlikni oshirishdagi o‘rni iqtisodiy-statistik usullar yordamida tahlil etilgan. Shuningdek, raqamli
texnologiyalar, transport-logistika infratuzilmasi va normativ-huquqiy muhitning takomillashuvi eksport salohiyatini
kengaytiruvchi asosiy omillar sifatida e’tirof etiladi. Xorijiy mamlakatlar tajribasi asosida O‘zbekiston uchun xizmatlar
eksportini rivojlantirishning strategik yo‘nalishlari, jumladan, turizm, axborot texnologiyalari, moliyaviy va ta’lim xizmatlarini
xalqaro bozorlarga chiqarish mexanizmlari taklif etilgan. Maqolada xizmatlar sektorining barqaror iqtisodiy o‘sishga
qo‘shayotgan hissasini kuchaytirish bo‘yicha ilmiy asoslangan tavsiyalar ishlab chiqilgan.

Author Biographies

Shodiyor Sultonov

O‘zbekiston Respublikasi,
SamDPI moliya-iqtisod ishlari bo‘yicha prorektori,
Samarqand iqtisodiyot va servis instituti
“Real iqtisodiyot” kafedrasi iqtisod fanlari nomzodi, professor

Charos Karshiyeva

O‘zbekiston Respublikasi, Samarqand viloyati, Ishtixon tumani
“Sher Effect Trans” MCHJ kadrlar bo‘limi boshlig‘i

References

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 11-maydagi “Xizmatlar sohasini rivojlantirishni jadallashtirish choratadbirlari

to‘g‘risida”gi PQ–5116-son Qarori.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 28-dekabrdagi PQ–468-sonli qarori — “Raqamli iqtisodiyotni

rivojlantirish va innovatsion faoliyatni qo‘llab-quvvatlash chora-tadbirlari to‘g‘risida.”

Jahon savdo tashkiloti (WTO). World Trade Statistical Review 2023. – Geneva: WTO Publications, 2023.

Xalqaro valyuta jamg‘armasi (IMF). World Economic Outlook: Trade and Globalization. – Washington D.C., 2023.

Jahon banki (World Bank). World Development Report 2023: Global Value Chains and Services Trade. – Washington

D.C., 2023.

BMT Savdo va taraqqiyot konferensiyasi (UNCTAD). Trade and Development Report 2023. – New York and Geneva:

United Nations Publications, 2023.

Krugman P. Raqobat va xalqaro savdo nazariyasi. – New York: MIT Press, 1991.

Porter M. The Competitive Advantage of Nations. – London: Macmillan, 1990.

Ricardo D. On the Principles of Political Economy and Taxation. – London: John Murray, 1817.

Mill J. S. Principles of Political Economy. – London: Longmans, Green & Co., 1848.

Vahobov A. O‘zbekiston xizmatlar sohasini rivojlantirishning iqtisodiy mexanizmlari. – Toshkent: Iqtisodiyot va

innovatsion rivojlanish nashriyoti, 2020.

Xodiev D. Xizmatlar eksportini rivojlantirishda innovatsion yondashuvlar va raqobat muhitini takomillashtirish yo‘llari. –

Iqtisodiyot va ta’lim jurnali, №4, 2021.

Tursunov Sh., Xo‘jayev N., Ismoilova M. O‘zbekiston xizmatlar sohasining eksport salohiyatini oshirish masalalari. –

TDIU Ilmiy axboroti, №2, 2022.

www.lex.uz – O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligi portali.

www.stat.uz – O‘zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo‘mitasi sayti. O‘zbekiston Respublikasida xizmatlar

sohasi rivoji: statistik to‘plam 2015–2024. – Toshkent, 2024

Downloads

Published

2025-11-01
Loading...