MAHSULOT TANNARXINI ANIQLASHDA ISHLAB CHIQARISH XARJATLARINI OGʻISHISHLARI VA ULARNI TAQSIMLASH
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17337252Keywords:
ishlab chiqarish xarajatlari, tannarx, tabiiy gaz, gaz kondensat, neft, og‘ishish, taqsimlash usullari, qiymat usuli, iqtisodiy tahlil, raqamli hisobAbstract
Ushbu maqolada tabiiy gaz, gaz kondensat va neft mahsulotlari tannarxini aniqlashda ishlab chiqarish
xarajatlarining og‘ishish sabablari va ularni taqsimlash usullari tahlil qilingan. Neft-gaz sohasida xarajatlarning tarkibi,
ularning iqtisodiy mohiyati hamda og‘ishishlarga ta’sir etuvchi omillar ilmiy asosda yoritilgan. Qo‘shma mahsulotlarda
xarajatlarni taqsimlashning zamonaviy usullari – fizik hajm, qiymat va energetik koeffisiyentlar usullari solishtirma
tahlil qilingan. Tahlil natijalariga ko‘ra, xarajatlarni “qiymat usuli” asosida taqsimlash tannarxni haqqoniy hisoblashni
ta’minlaydi. Shuningdek, raqamli boshqaruv hisob tizimlarini joriy etish xarajatlarning og‘ishish darajasini kamaytirishi
asoslab berilgan.
References
O‘zbekiston Respublikasining “Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida”gi Qonuni.
O‘zbekiston Milliy Buxgalteriya Hisob Standartlari (MBHS).
International Accounting Standard (IAS) 2 – Inventories.
Xodiyev B.X. “Ishlab chiqarish hisobini tashkil etish”. – Toshkent, 2023.
Abdurashidov A.A. “Iqtisodiy tahlil asoslari”. – Toshkent, 2021.
BP Statistical Review of World Energy, 2024.
Gazprom Annual Report, 2024.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 MUHANDISLIK VA IQTISODIYOT
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.