Mustaqil direktorlar ulushi, nomoliyaviy axborotlarning oshkor qilinishi va dividend siyosatining kapital qiymatga kompleks ta’siri
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15242480Keywords:
korporativ boshqaruv, kapital qiymat, mustaqil direktorlar, ESG, dividend siyosati, Tobin Q, aksiyadorlik jamiyatlari, agentlik nazariyasi, signal nazariyasiAbstract
Ushbu maqolada korporativ boshqaruvning uchta muhim vositasi – mustaqil direktorlar
ulushi, nomoliyaviy oshkoralik (ESG/ijtimoiy mas’uliyat) va barqaror dividend siyosatining birgalikda
qo‘llanilishi aksiyadorlik jamiyatlarining kapital qiymatini oshirishga qanday hissa qo‘shishi tahlil qilinadi.
Agentlik, manfaatdor tomonlar va signal nazariyalariga asoslangan kompleks boshqaruv modeli taklif etilib,
u O‘zbekistonning birjada ro‘yxatdan o‘tgan kompaniyalari ma’lumotlari asosida sinovdan o‘tkazilgan.
Regressiya tahlili shuni ko‘rsatadiki, ushbu mexanizmlarning sinergetik qo‘llanilishi ularning har birining
alohida ta’siriga qaraganda Tobin Q ko‘rsatkichi orqali kapital qiymatga kuchliroq ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.
Ushbu topilmalar bozor bahosini boshqaruv islohotlari orqali yaxshilashni maqsad qilgan o‘tish iqtisodiyotlari
uchun muhim siyosiy xulosalarni beradi.
References
Jensen M., Meckling W. Theory of the Firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership
Structure // Journal of Financial Economics. – 1976. – Vol. 3(4). – P. 305–360.
Freeman R.E. Strategic Management: A Stakeholder Approach. – Boston: Pitman, 1984. – 276 p.
Spence M. Job Market Signaling // The Quarterly Journal of Economics. – 1973. – Vol. 87(3). – P.
–374.
McKinsey & Company. Linking ESG to Shareholder Value. – New York: McKinsey Global Institute,
– 34 p.
OECD. Corporate Governance Factbook 2023. – Paris: OECD Publishing, 2023. – 120 p.
Sustainalytics. ESG Risk Ratings and Scores 2023. – Amsterdam: Morningstar Sustainalytics,
Bloomberg. ESG Disclosure Standards and Rankings Report. – New York: Bloomberg LP, 2023.
Standard & Poor’s. Global Dividend Policy Trends. – New York: S&P Research Division, 2022.
Moliya vazirligi. Aksiyadorlik jamiyatlarining korporativ boshqaruvi holati bo‘yicha yillik tahliliy
hisobot. – Toshkent: Moliya nashriyoti, 2023.
Borsa Istanbul. ESG Report 2022. – Istanbul: Borsa Istanbul A.S., 2022.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 MUHANDISLIK VA IQTISODIYOT
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.